Blog hoofdredactie: onderzoeksjournalistiek loont

De hectische -en voor de toekomst van onze krant uitermate belangrijke- maand mei ligt achter ons. Een maand waarin we zijn overgestapt op een nieuwe layout, we een zaterdagmagazine hebben gelanceerd, de website hebben verbeterd, zijn overgestapt op een nieuw redactiesysteem, een nieuwe hoofdredacteur hebben begroet en de organisatie en passant op de schop hebben genomen. Het was een mammoetoperatie die zijn weerga niet kent. We hebben enorm veel van onze collega's gevraagd. Hier en daar hebben we een ingecalculeerd risicootje genomen, maar onder de streep kunnen we niet anders dan concluderen dat het een enorm succes is. Er zijn geen ongelukken gebeurd en het overgrote deel van onze lezers is meer dan tevreden met de verbeterde krant, de website en het magazine.

Het was een interessante periode, maar ik ben blij dat ik me nu vooral weer met de inhoud van de krant kan bezighouden. Zo was ik onlangs bij een brainstormsessie van de onderzoeks-en opinieredactie. Het was een overleg bedoeld om de kaders vast te stellen. Waaraan voldoet een goed onderzoeksproject? Welke onderwerpen nemen wij onder de loep? Hoe en waar bouwen we de noodzakelijke checks and balances in? Het uitgangspunt is dat wij zaken onderzoeken die maatschappelijk relevant zijn en onze lezers raken of bezighouden.

Ik heb de collega's voorgehouden dat wij voor onszelf een luxe positie hebben gecreëerd. Geen enkele andere regionale krant in Nederland doet zoveel aan onderzoeksjournalistiek. Een aparte redactie van vijf onderzoeksjournalisten met een researcher en daar bovenop nog eens twee gekwalificeerde onderzoeksjournalisten in de regio is uniek.

Wij hebben een tijd geleden die keuze voor onderzoek en verdieping gemaakt, omdat alleen op deze manier (regionale) kwaliteitsjournalistiek in het snel veranderde medialandschap het hoofd boven water kan houden. Wij moeten ons onderscheiden. Wij moeten laten zien dat we onmisbaar zijn. Wij moeten onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Misstanden aanpakken daar waar nodig. Opkomen voor onderdrukten, mensen die platgewalst worden door overheden of bedrijven en om welke reden dan ook niet zelf voor hun rechten kunnen opkomen.

Een prachtige voorbeeld van deze vorm van journalistiek heeft u in zaterdag in onze krant aangetroffen. Collega Sjors van Beek is aan de slag gegaan met een tip die zo'n twee weken geleden op de redactie was binnengekomen over het uitbuiten van Filipijnse chauffeurs. Nadat Van Beek eerst enkele open bronnen had geraadpleegd, besloot hij in te gaan op een uitnodiging van vakbond FNV om mee te gaan naar het Slowaakse Bratislava waar postbusfirma's gevestigd zijn die gebruikt worden om de Filipino's in Venlose vrachtwagens te krijgen. Zijn research levert een ontluisterend beeld op van erbarmelijke werk-en leefomstandigheden van mannen, die tegen een hongerloontje proberen hun familie aan de andere kant van de wereld te helpen.

Na de publicatie van een dergelijk verhaal ben ik trots op de keuze om veel tijd, energie en geld te steken in onderzoeksjournalistiek. Natuurlijk had Van Beek in de tijd dat hij bezig was met zijn onderzoek naar misstanden in de transportsector ook andere verhalen kunnen maken. Waarschijnlijk zouden dat verhalen zijn waarmee wij de kritiek hadden kunnen pareren dat er in de nieuwe krant soms te weinig nieuws staat. Ik snap die kritiek en neem die ook ter harte -binnenkort kom ik er op deze plek op terug-, maar afzien van onderzoeksjournalistiek is geen optie. Wij blijven het openbaar bestuur de maat nemen. Zullen ook in de toekomst graaiers in de publieke sector aanspreken op hun gedrag. Wij zetten het onderzoek voort naar overheden die willens en wetens werknemers met kankerverwekkende verf laten werken. Onze verslaggevers blijven zoeken naar een antwoord op de vraag waarom een in Maastricht opgegroeide jongeman zichzelf opblaast in Baghdad om daarmee in naam van de Islam tientallen slachtoffers te maken. En wij blijven onderzoek doen naar bedrijven die in hun streven naar winstmaximalisatie werknemers op een schandalige wijze uitbuiten. Want als wij het niet doen, doet niemand het.

Reageren?

Bjorn.oostra@mgl.nl